Một số loại thuốc trị mụn đường uống có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản và làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Do đó, khi sử dụng những loại thuốc này, bạn cần biết thời điểm nào là phù hợp để có thể mang thai an toàn trở lại.
Mục lục
1. Ảnh hưởng của các loại thuốc trị mụn đến thai nhi
Thuốc uống trị mụn có 4 loại chính là thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai, thuốc kháng androgen và isotretinoin. Dưới đây là những ảnh hưởng cụ thể của việc sử dụng thuốc trị mụn trong thai kỳ.
1.1. Thuốc tránh thai
Loại thuốc tránh thai được dùng trong các phác đồ trị mụn là thuốc tránh thai hằng ngày. Thuốc tránh thai thường là thuốc tổng hợp của estrogen và progesteron, loại thuốc này bổ sung lượng estrogen bị suy giảm trong cơ thể để đưa estrogen và androgen trở về trạng thái cân bằng, đạt được mục đích điều trị mụn trứng cá.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt thuốc tránh thai hằng ngày để điều trị mụn trứng cá ở phụ nữ trên 15 tuổi.
Đối tượng thích hợp điều trị mụn bằng thuốc tránh thai đường uống là những bệnh nhân nữ bị mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, nếu kèm theo nồng độ androgen cao và hoạt tính androgen mạnh, như tăng tiết bã nhờn, mụn trứng cá, rậm lông, rụng tóc androgenetic hoặc hội chứng buồng trứng đa nang. Bệnh nhân nữ bị mụn trứng cá nặng hơn đáng kể trước kỳ kinh nguyệt có thể sử dụng biện pháp tránh thai.
Uống thuốc tránh thai hằng ngày có thể gây rối loạn kinh nguyệt, tăng cân, sạm da… nhưng nói chung không ảnh hưởng tới khả năng sinh sản và thai nhi. Hiện nay, chưa có bằng chứng về việc thuốc loại thuốc này gây dị tật thai nhi, bé vẫn có thể phát triển và đẻ ra bình thường. Trong trường hợp bạn đang có thai và tình trạng vẫn ổn, bạn có thể giữ thai.
1.2. Thuốc kháng sinh đường uống
Thuốc kháng sinh đường uống có tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn, từ đó làm giảm phản ứng viêm và sự hình thành của mụn viêm.
Clindamycin là nhóm thuốc kháng sinh trị mụn được coi là an toàn trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, một loại kháng sinh đường uống phổ biến kháng là tetracycline có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và làm đổi màu răng đang phát triển của trẻ sau khi sinh ra.
Sulfonamid có thể gây ra một rủi ro nhỏ về bệnh tim, sứt môi hoặc vòm miệng và vàng da.
1.3. Thuốc kháng androgen
Ở những phụ nữ đang mang thai, thuốc kháng androgen có thể cản trở quá trình biệt hóa giới tính và não của thai nhi.
Sự phát triển của tinh hoàn là một quá trình phụ thuộc vào androgen, và việc thai nhi tiếp xúc với các chất kháng androgen sẽ phá vỡ sự phân hóa giới tính nam. Điều này biểu hiện chủ yếu dưới dạng cơ quan sinh dục không rõ ràng – nghĩa là cơ quan sinh dục kém hiệu quả hoặc nữ hóa, về mặt giải phẫu, là sự giao thoa giữa dương vật và âm đạo.
Thuốc kháng androgen là chất gây quái thai và phụ nữ đang mang thai không nên điều trị bằng thuốc kháng androgen.
Đối với nam giới, việc sử dụng thuốc kháng androgen lâu dài có thể dẫn tới giảm ham muốn tình dục, thậm chí là bất lực, điều đó cản trở quá trình hình thành tinh trùng và sinh sản bình thường.
Các tác dụng phụ thường gặp khác của thuốc kháng androgen bao gồm: căng đau ngực, thiếu máu, tăng cân, mệt mỏi, trầm cảm, loãng xương, giảm khối lượng cơ bắp.
Đọc thêm: Uống kẽm có trị mụn không?
1.4. Thuốc isotretinoin
Isotretinoin là một dẫn xuất của vitamin A, có thể được chỉ định cho những người bị mụn trứng cá vừa hoặc nặng không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
Dùng isotretinoin trong khi mang thai làm tăng nguy cơ gây ra các vấn đề sau đối với thai nhi:
- Sảy thai: Thai nhi có thể chết trong bụng mẹ trước 20 tuần của thai kỳ.
- Sinh non: Thai nhi có thể sinh sớm trước tuàn 37 của thai kỳ, trẻ sinh non có thể gặp nhiều vấn đề về sức khỏe so với trẻ sinh đủ tháng.
- Dị tật bẩm sinh: Làm thay đổi hình dạng hoặc chức năng của một hoặc nhiều bộ phận trong cơ thể. Dị tật bẩm sinh có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe tổng thể, cách cơ thể phát triển hoặc cách cơ thể hoạt động.
- Khuyết tật trí tuệ và phát triển sau này trong cuộc sống: Đây là những vấn đề về cách thức hoạt động của não bộ có thể khiến trẻ sinh ra gặp rắc rối hoặc chậm phát triển về thể chất, học tập, giao tiếp, chăm sóc bản thân hoặc hòa đồng với trẻ khác.
Dị tật bẩm sinh do isotretinoin gây ra bao gồm:
- Hở hàm ếch và các dị tật bẩm sinh khác của khuôn mặt. Hở hàm ếch là một dị tật bẩm sinh trong đó vòm miệng (vòm miệng) của em bé không hình thành hoàn chỉnh và có một lỗ hổng ở giữa môi trên.
- Dị tật tim bẩm sinh: Đây là những tình trạng tim có thể ảnh hưởng đến hình dạng của tim, cách hoạt động của tim hoặc cả hai.
- Vấn đề về tai. Em bé có thể được sinh ra với đôi tai nhỏ hoặc mất tai. Một số em bé bị mất thính giác .
- Các vấn đề về mắt: Một hoặc cả hai nhãn cầu bị nhỏ bất thường, gây suy giảm thị lực hoặc mất thị lực. Một số trẻ sinh ra không có mắt.
- Chứng đầu nhỏ: Đây là một dị tật bẩm sinh trong đó đầu của em bé nhỏ hơn so với dự kiến so với những em bé cùng giới tính và cùng độ tuổi. Trẻ bị tật đầu nhỏ nặng có thể bị khuyết tật về thể chất, trí tuệ và phát triển.
- Vấn đề với tuyến ức: Tuyến này nằm ở ngực trên. Nó tạo ra các tế bào bạch cầu để bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm trùng.
- Các vấn đề với tuyến cận giáp. Các tuyến này tạo ra hormone tuyến cận giáp, giúp duy trì sự cân bằng canxi trong cơ thể.
Lưu ý, việc sử dụng các loại retinoids đường uống khác như tretinoin, acitretin, bexarotene hoặc retinoids bôi ngoài da như tretinoin, adapalene, tazatene cũng có thể gây ra những dị tật bẩm sinh tương tự.
Có an toàn khi cho con bú trong khi sử dụng isotretinoin hoặc các retinoid khác không?
Các nghiên cứu khoa học không chắc liệu sử dụng isotretinoin hoặc retinoids khác có an toàn cho con bạn trong thời gian cho con bú hay không . Vì vậy, tốt nhất là không sử dụng chúng. Tìm hiểu làm thế nào để giữ cho sữa mẹ an toàn và khỏe mạnh .
Vitamin A có thể gây dị tật bẩm sinh?
Thai nhi cần vitamin A để tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh trong thai kỳ. Nhưng quá nhiều có thể gây dị tật bẩm sinh.
Cơ thể bạn tự tạo ra vitamin A khi bạn ăn một số loại rau màu vàng và xanh. Dạng vitamin A này an toàn trong thai kỳ. Nhận quá nhiều vitamin A tổng hợp có thể gây dị tật bẩm sinh.
Đọc thêm: Tại sao uống thuốc trị mụn bị khô da?
2. Uống thuốc trị mụn sau bao lâu mới nên có thai?
Mặc dù đối với Isotretinoin, FDA khuyến cáo nên có thai 1 tháng sau khi ngừng các loại thuốc này. Nhưng hầu như các bác sĩ da liễu đều khuyên bệnh nhân của mình nên tránh mang thai ít nhất 3 tháng sau khi ngừng thuốc.
Thuốc kháng sinh Tetracycline không được khuyến cáo sử dụng sau tuần thứ năm của thai kỳ. Sulfonamid thường được tránh dùng trong ba tháng đầu của thai kỳ và gần thời điểm sinh nở.
Với thuốc trị mụn kháng androgen, nên tránh mang thai trong khoảng 3 tháng đầu kể từ thời điểm ngưng dùng thuốc.
Nói chung, những người bị mụn cần thiết phải tránh thai 3 – 6 tháng kể từ thời điểm ngưng dùng các loại thuốc trị mụn đường uống thì mới có thể tính đến chuyện mang thai.