Sự hình thành của mụn trứng cá liên quan tới rối loạn nội tiết, sản sinh bã nhờn quá mức và phản ứng viêm trên da. Do đó, các loại thuốc kháng androgen, thuốc tránh thai, isotretinoin và kháng sinh được sử dụng phổ biến đều điều trị mụn ở mức độ trung bình tới nặng. Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một vấn đề mà những người bị mụn trứng cá lo ngại đó là “Uống thuốc trị mụn có bị vô sinh hay không?”
1. Thuốc tránh thai hằng ngày
Thuốc tránh thai được chia thành thuốc tránh thai hằng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp.
Nhiều phụ nữ trên khắp thế giới coi thuốc tránh thai hằng ngày là hình thức tránh thai hiệu quả nhất. Hợp chất của estrogen và progesterone chủ yếu được sử dụng để ức chế rụng trứng, nhưng nhiều người trẻ tuổi đã lạm dụng thuốc để trì hoãn kinh nguyệt hoặc loại bỏ mụn trứng cá.
Thuốc tránh thai hằng ngày có thể đóng một vai trò nhất định đối với việc loại bỏ mụn trứng cá ở phụ nữ. Đó là bởi vì mụn trứng cá chủ yếu là do sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể con người gây ra. Và thuốc tránh thai hằng ngày nói chung có chứa estrogen và progesteron, hai loại hormone này có thể ức chế cơ thể con người tiết ra gonadotropin và ức chế sự rụng trứng của buồng trứng, để điều hòa nội tiết, vì lẽ đó mụn sẽ tự nhiên biến mất.
Sau khi một số phụ nữ ngừng dùng thuốc, mức độ estrogen và progesterone tăng trở lại cao hơn so với mức trước khi dùng thuốc, và họ có nhiều khả năng thụ thai hơn. Theo thống kê, 2/3 bệnh nhân dùng thuốc đã có thai trong vòng 1 đến 2 tháng sau khi ngừng thuốc và không phát hiện bất thường nào ở thai nhi.
Thông thường, những người dùng thuốc tránh thai hằng ngày trong ngắn hạn sẽ phục hồi chức năng rụng trứng trong chu kỳ đầu tiên sau khi ngừng thuốc, còn những người dùng thuốc tránh thai tác dụng dài sẽ cần từ 1 đến 3 tháng.
Tuy vậy, sử dụng thuốc tránh hằng ngày thai lâu dài có thể gây ra một số tác dụng phụ như tình trạng nám da, rối loạn kinh nguyệt, vấn đề về thị lực, căng tức ngực.
Việc phải uống thuốc lâu dài, trong khoảng thời gian cụ thể là bao nhiêu cần có chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý uống. Dựa trên tình trạng của từng người, bác sĩ sẽ quyết định xem bệnh nhân có cần dùng không và dùng loại thuốc tránh thai nào là phù hợp.
Phụ nữ có bất kỳ tình trạng nào sau đây thường không thích hợp uống thuốc tránh thai:
Bị viêm tắc tĩnh mạch hoặc bệnh huyết khối tắc mạch, có tiền sử viêm tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch;
- Bệnh mạch máu hoặc tim mạch
- Tăng huyết áp, huyết áp >140/100 mm Hg
- Đã biết hoặc nghi ngờ bị ung thư vú
- Đã biết hoặc nghi ngờ có khối u phụ thuộc estrogen
- Bị u gan lành tính, ác tính, xơ gan, tổn thương chức năng gan hoặc viêm gan siêu vi hoạt động
- Đái tháo đường kèm bệnh thận, bệnh võng mạc và các bệnh tim mạch khác
- Mang thai, cho con bú trong vòng 6 tháng sau khi sinh
- Xuất huyết âm đạo bất thường không rõ nguyên nhân
- Hút thuốc lá ≥ 20 điếu/ngày, đặc biệt là người ≥ 35 tuổi
- Đau nửa đầu dữ dội
- Bị bệnh thận, suy thận
- Bị hen suyễn, trầm cảm
- Đang dùng thuốc chống động kinh rifampicin, barbiturat, dùng kháng sinh dài ngày hoặc thuốc ảnh hưởng đến chuyển hóa men gan.
2. Thuốc kháng sinh
Đối với mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, bạn có thể cần uống kháng sinh để giảm vi khuẩn gây mụn. Các loại thuốc được lựa chọn để điều trị mụn trứng cá thường là tetracycline (minocycline, doxycycline) hoặc macrolide (erythromycin, azithromycin). Những người không thể dùng tetracycline (bao gồm cả phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 8 tuổi) có thể chọn macrolide.
Một số loại thuốc kháng sinh có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nam giới nếu dùng trong thời gian dài. Thuốc kháng sinh ảnh hưởng đến cả số lượng và chất lượng của tinh trùng. Chúng có thể làm giảm số lượng tinh trùng mà và làm cho tinh trùng bơi chậm hơn.
Đây là một số loại kháng sinh có thể ảnh hưởng đến số lượng và sự di chuyển của tinh trùng:
- Erythromycin
- Gentamicin (Garamycin)
- Neomycin
- Nitrofurantoin (Macrobid)
- Tetracycline
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sẽ chấm dứt trong vòng 3 tháng sau khi ngừng dùng thuốc kháng sinh.
Một nghiên cứu lớn đã liên kết việc sử dụng thuốc kháng sinh với việc tăng nguy cơ sảy thai ở các loại thuốc kháng sinh nói chung, trong danh sách này có mặt của Tetracycline – một loại kháng sinh trị mụn phổ biến.
Các nghiên cứu đã không tìm thấy sự gia tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh sử dụng kháng sinh trị mụn trong 3 tháng đầu. Tuy nhiên, sử dụng sau 16 tuần có thể làm đổi màu răng (vĩnh viễn) và có thể tạm thời làm chậm sự phát triển của các xương nhỏ của trẻ.
Nếu bạn đang cố gắng mang thai hoặc đã mang thai, hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng thuốc kháng sinh hoặc bất kỳ loại thuốc mới nào khác, kể cả thuốc mua tự do. Nếu một loại thuốc bạn cần có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc mang thai của bạn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc khác.
3. Thuốc kháng androgen
Nếu thuốc kháng sinh đường uống không giúp ích, thì các loại thuốc kháng androgen sẽ được sử dụng để điều trị mụn:
- Viên nén cyproterone axetat (Diane-35) là loại thuốc estrogen được sử dụng nhiều nhất để điều trị mụn trứng cá.
- Thuốc kháng androgen thường được sử dụng là spironolactone (spironolactone) và cimetidine (cimetidine)
- Thuốc có tác dụng giống estrogen: Viên nang Tanshinone
Các loại thuốc này thường sử dụng với bệnh nhân mụn trứng cá bị đa nang buồng trứng, mụn trứng cá tuổi dậy thì.
Các tác dụng phụ của thuốc kháng androgen khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc
Ở nam giới, tác dụng phụ chính của thuốc kháng androgen là khử nam tính và tăng nữ tính hóa. Những tác dụng phụ này bao gồm đau/đau vú và gynecomastia ( phát triển / to lớn ngực ), giảm sự phát triển/mật độ lông trên cơ thể, giảm khối lượng và sức mạnh cơ bắp, những thay đổi nữ tính về khối lượng và phân bố chất béo, đồng thời giảm chiều dài dương vật và kích thước tinh hoàn .
Tỷ lệ mắc chứng vú to ở nam giới nếu điều trị mụn bằng thuốc kháng androgen lâu dài được tìm thấy trong khoảng từ 30 đến 85%. Ngoài ra, thuốc kháng androgen có thể gây vô sinh, loãng xương, bốc hỏa, rối loạn chức năng tình dục (bao gồm mất ham muốn tình dục và rối loạn cương dương ), trầm cảm, mệt mỏi, thiếu máu và giảm lượng tinh dịch/xuất tinh ở nam giới.
Ngược lại, tác dụng phụ của thuốc kháng androgen chọn lọc ở phụ nữ là rất ít. Thuốc cyproterone axetat có thể gây ra chứng giảm nội tiết tố, vô kinh và loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh, nhiễm độc gan.
Spironolactone có nguy cơ gây tăng kali máu và enzalutamide, gây co giật.
Ở những phụ nữ đang mang thai, thuốc kháng androgen có thể cản trở quá trình biệt hóa giới tính qua trung gian androgen của cơ quan sinh dục và não của thai nhi nam. Điều này biểu hiện chủ yếu dưới dạng cơ quan sinh dục không rõ ràng – nghĩa là cơ quan sinh dục nữ kém hiệu quả hoặc nữ hóa, về mặt giải phẫu, là sự giao thoa giữa dương vật và âm đạo – và về mặt lý thuyết cũng là nữ tính.
Như vậy, thuốc kháng androgen là chất gây quái thai và phụ nữ đang mang thai không nên điều trị bằng thuốc kháng androgen. Hơn nữa, những phụ nữ có thể hoặc có thể mang thai được khuyến cáo chỉ nên dùng thuốc kháng androgen kết hợp với biện pháp tránh thai thích hợp.
4. Isotretinoin
Isotretinoin (Amnrespect, Claravis, v.v.), một dẫn xuất của vitamin A, có thể được chỉ định cho những người bị mụn trứng cá vừa hoặc nặng không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
Isotretinoin làm giảm quá trình bài tiết chất nhờn trên da, từ đó lỗ chân lông sẽ thu nhỏ lại. Việc giảm bã nhờn ức chế vi khuẩn phát triển (vì nó sẽ không còn nguồn thức ăn để sinh sôi), vi khuẩn giảm, dẫn tới phản ứng viêm giảm, và cải thiện mụn.
Nói chung, sau một liệu trình điều trị với isotretinoin thì hầu hết bệnh nhân đều cải thiện mụn lâu dài.
Trong quá trình sử dụng Isotretinoin nhiều người bị khô da, khô niêm mạc (mắt, tai, môi) tạm thời. Có một số người bị bùng phát mụn cấp tính trong 2-3 tuần rồi thuyên giảm.
Isotretinoin không gây vô sinh, tuy nhiên trong và sau khi hết liệu trình điều trị bằng iso 3 tháng, người bệnh phải tránh thai đầy đủ. Isotretioin có khả năng gây quái thai, sảy thai tự nhiên. Những phụ nữ mang thai dùng isotretioin có nguy cơ sảy thai tự nhiên là 20%.
Các bệnh lý phôi thai liên quan tới việc tiếp xúc với iso trong giai đoạn đầu của thai kỳ bao gồm dị tật sọ, mặt, tim, hệ thần kinh trung ương, tuyến ức.
Lưu ý, việc sử dụng isotretinoin ở nam giới không gây bất thường cho thai nhi.
Kết luận
Trị mụn là một quá trình lâu dài. Để loại bỏ mụn hiệu quả và hạn chế tác dụng phụ không mong muốn, chúng ta cần tuân thủ việc sử dụng thuốc theo liệu trình bác sĩ kê đơn, kịp thời thông báo cho bác sĩ các triệu chứng bất thường để xử lý nhanh chóng. Bên cạnh đó, những người bị mụn cũng cần chú ý tới lối sống, bằng việc kiểm soát chế độ ăn uống, chăm sóc da khoa học.
Trong quy trình skincare hằng ngày, bạn cần tìm một tuýp kem bôi mụn hiệu quả, với các thành phần có khả năng điều tiết bã nhờn và ức chế vi khuẩn gây mụn.
Bạn có thể tham khảo kem ngừa mụn Esunvy với thành phần chính là:
- Chiết xuất rễ cây ngưu bàng (Arctium majus root extract): Thành phần mỹ phẩm hiếm, giúp điều tiết tuyến bã nhờn ổn định, ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn. Ngăn chặn sản sinh gốc tự do, giúp chống oxy hoá da. Giảm tình trạng viêm nhiễm, tái tạo cấu trúc da.
- Chiết xuất hành tây tím (Allium cepa extract): Ức chế trực tiếp sự phát triển của vi khuẩn mụn, đồng thời chống oxy hoá mạnh mẽ, giảm viêm hiệu quả. Giúp sạch da, lỗ chân lông thông thoáng. Ngăn ngừa hiệu quả hình thành sẹo mụn.
- Glycerin: Chất hút ẩm/ cấp ẩm (humectant) điển hình, giúp kéo nước từ không khí vào lớp ngoài của da đến tầng da sâu hơn. Cải thiện chức năng hàng rào bảo vệ da. Chống lại các chất gây kích ứng da, đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương.
Cách dùng: Làm sạch da, bôi một lớp kem mỏng vừa đủ lên da bị mụn. Ngày từ 2-3 lần.
Đặt mua sản phẩm trực tiếp tại website chính thức XEM CHI TIẾT
Tìm địa chỉ mua sản phẩm gần nhà bạn TẠI ĐÂY