Mụn bọc được đánh giá là vấn đề da liễu nghiêm trọng bởi những tổn thương mà nó gây ra trên làn da và nguy cơ cao để lại di chứng sẹo mụn. Mụn bọc càng nghiêm trọng thì càng sưng lớn. Một số yếu tố có thể khiến mụn bọc sưng to hơn và khó điều trị. Cùng Esunvy tìm hiểu các nguyên nhân đó và giải pháp cho vấn đề mụn bọc sưng to qua nội dung sau:
Mục lục
Mụn bọc sưng to do đâu?
Vệ sinh da kém sạch sẽ
Ngay cả khi bạn đang bị mụn bọc hay da vẫn khỏe mạnh bình thường thì vai trò của khâu vệ sinh da cũng không thể hạ thấp. Mụn bọc vốn là dạng mụn viêm phức tạp hình thành trên sự kết hợp giữa tình trạng bít tắc lỗ chân lông bởi bã nhờn, bụi bẩn và hoạt động của vi khuẩn Propionibacterium acnes.
Các chất bã nhờn, bụi bẩn sinh ra hàng ngày và tích tụ ở lỗ chân lông làm nguồn thức ăn lý tương cho vi khuẩn P.acnes. Khi đó, vi khuẩn sẽ hoạt động mạnh mẽ và sinh sôi nhiều hơn tiết ra độc tố khiến mụn viêm sưng to hơn. Vì thế, để hạn chế nguy cơ mụn bọc sưng to, cần thực hiện nghiêm túc công đoạn làm sạch da.
Đối với da mặt nơi tiếp xúc trực tiếp với môi trường cũng như tập trung nhiều tuyến bã nhờn, chúng ta nên duy tri rửa mặt 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối.
Người đang bị mụn bọc nên dùng các loại sữa rửa mặt ít bọt, có tính acid hoặc có khả năng cân bằng pH, không chứa chất mài mòn da, cồn hay hương liệu dễ gây kích ứng.
Bệnh nhân mụn trứng cá nên dùng các xà phòng : “không chứa xà phòng”, “có tính acid” hoặc “cân bằng pH”, không chứa các chất bào mòn hay cồn và có độ kích ứng thấp.
Sờ tay lên mặt, nặn mụn khi chưa chín
Một trong những lý do phổ biến khiến mụn bọc sưng to và gây đau nhiều hơn đó là thói quen sờ tay lên mặt hay nặn mụn không đúng cách. Những hành động này có thể vô tình đưa vi khuẩn tấn công da mụn, làm mụn bọc lan rộng và khó kiểm soát hơn.
Nặn mụn đã chín, cồi mụn đã khô và thấy rõ sẽ giúp loại bỏ nhân mụn, giảm sưng đau và rút ngắn thời gian điều trị. Tuy nhiên, với các ổ mụn viêm như mụn bọc, nhân mụn nằm ẩn sâu trong da và không rõ đầu mụn. Việc cố tình nặn chúng tại nhà có thể tăng nguy cơ nhiễm trùng, mụn sưng to nghiêm trọng, đôi khi làm trầy da và chảy máu.
Vì thế, tự nặn mụn bọc tại nhà không được các chuyên gia da liễu khuyến khích thực hiện. Bạn nên đến các cơ sở điều trị da liễu để kiểm tra xem đó có phải thời điểm an toàn để nặn mụn không và được nặn mụn đúng quy trình, đảm bảo vệ sinh hơn.
Đọc thêm: Mụn bọc bị chai có nên nặn không?
Tiếp xúc nhiều với ô nhiễm, khói bụi, hóa chất mỹ phẩm
Khói bụi, ô nhiễm, nóng bức và đổ mồ hôi nhiều là những yếu tố góp phần làm tăng sự tích tụ các chất cặn bã làm tắc lỗ chân lông. Kết hợp với việc da không được làm sạch thường xuyên sẽ khiến cho tình trạng mụn hiện tại trở nên nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn phải hoạt động trong môi trường tiếp xúc nhiều với khói bụi, ô nhiễm, hãy che chắn và bảo vệ da thật tốt bằng các vật dụng bảo hộ như khẩu trang, nón, mũ, kính, quần áo…
Một nhân tố khác khiến mụn sưng to hơn là lớp make up quá dày. Sử dụng mỹ phẩm trang điểm giúp gương mặt tươi tắn, rạng rỡ và ấn tượng hơn nhưng nếu đang bị mụn bọc, có thể bạn sẽ phải rời xa chúng vài ngày. Giữ cho làn da được nhẹ nhàng và không bí bách bởi mỹ phẩm giúp hỗ trợ quá trình điều trị mụn bọc tiến triển tốt hơn
Da tiết bã nhờn nhiều hơn
Da tiết càng nhiều bã nhờn sẽ càng tạo điều kiện cho vi khuẩn P.acnes gây mụn sinh sôi mạnh hơn, gây viêm rộng, mụn sưng to và đau hơn. Nguyên nhân khiến da tăng tiết bã nhờn thường đến từ rối loạn nội tiết hoặc phản ứng tăng tiết dầu khi da thiếu độ ẩm. Cụ thể:
– Vấn đề nội tiết: Các trường hợp rối loạn nội tiết gây mụn thường xảy ra ở các đối tượng như thiếu niên dậy thì, phụ nữ mang thai hoặc đang có kinh nguyệt. Các thay đổi đột ngột trong lối sinh hoạt, giờ giấc, chế độ ăn uống cũng như căng thẳng thần kinh kéo dài cũng có thể khiến hormone nội tiết tố biến động.
– Da thiếu độ ẩm: Thời tiết, khí hậu khô hanh hay dùng nhiều hóa chất, mỹ phẩm có tính tẩy rửa mạnh, nhiều cồn khô… sẽ làm da mất đi độ ẩm tự nhiên dẫn đến khô da, bong tróc. Khi đó, phản xạ tự nhiên của cơ thể là tăng tiết dầu để cân bằng lại độ ẩm, hoạt động tăng tiết dầu đôi khi quá mạnh mẽ khiến tình trạng mụn trở nên nặng hơn.
– Do chế độ ăn uống: Có một số loại thực phẩm mà bạn cần tránh xa nếu không muốn da đổ nhiều dầu hơn, phổ biến nhất là các sản phẩm từ sữa, đồ ngọt, những món ăn quá mặn và đồ ăn cay nóng. Việc bạn tiêu thụ quá nhiều những thực phẩm này trong khi đang bị mụn bọc sẽ khiến cho quá trình điều trị mụn trở nên phức tạp hơn, mụn bọc dai dẳng, lâu khỏi.
Xem chi tiết: Da bị mụn nên ăn gì, kiêng gì?
Mụn bọc có nên chữa bằng mẹo dân gian hay không?
Trị mụn trứng cá bằng các phương pháp tại nhà như đắp tỏi, dùng rau diếp cá, mật ong, nha đam, sữa chua… được nhiều người biết đến và áp dụng. Tuy nhiên liệu rằng các phương pháp dân gian có thể áp dụng cho mọi tình trạng mụn và phát huy hiệu quả hay không?
Thực tế đối với trường hợp mụn bọc viêm sưng to, nếu việc sử dụng các nguyên liệu không đúng cách và đảm bảo vệ sinh lên da có thể khiến mụn nặng hơn và khó điều trị. Vì vậy, tốt nhất bạn không nên áp dụng tùy ý các phương pháp dân gian để trị mụn bọc sưng, nếu muốn hãy tham khảo qua ý kiến của bác sĩ da liễu.
Thay vì sử dụng các nguyên liệu thiên nhiên để trị mụn bọc một cách tự phát, bạn hãy tìm đến các sản phẩm trị mụn chứa các thành phần chiết xuất từ thiên nhiên. Cách điều trị mụn này mang lại hiệu quả tốt hơn cũng như đảm bảo tính an toàn cho làn da của bạn.
Điều trị mụn bọc sưng to bằng thuốc
Nhắc đến trị mụn bọc sưng to, có lẽ biện pháp tối ưu và tiện dụng nhất hiện tại vẫn là sử dụng thuốc. Thuốc trị mụn bọc có cả dạng uống và dạng bôi, chúng chứa các thành phần dược tình mạnh và cần được sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu để ý, bạn có thể thấy các loại thuốc thường xuất hiện trong các đơn thuốc trị mụn của bác sĩ là:
Dùng thuốc kháng sinh dạng bôi
Thuốc bôi chứa kháng sinh: Thuốc kháng sinh dạng bôi có tác dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn, tiêu viêm và sưng đau, thuyên giảm nhanh chóng tình trạng viêm mụn và rút ngắn thời gian điều trị. Các nhóm kháng sinh dạng bôi thông thường là Clindamycin; Erythromycin; Dapsone…
Thuốc kháng sinh dùng tại chỗ theo chỉ định của bác sĩ, thường được kê đơn kết hợp các loại thuốc giảm đau, thuốc sát khuẩn không chứa kháng sinh khác… Sử dụng thuốc kháng sinh dạng bôi thường ít tác dụng phụ hơn thuốc kháng sinh dạng uống, tuy nhiên bạn vẫn có thể gặp phải phản ứng không mong muốn như khô da, phát ban, mẩn ngứa, chóng mặt, khó thở…
Dùng thuốc bôi retinol
Retinol là hoạt chất nổi tiếng trong lĩnh vực trị mụn và chống lão hóa. Retinol có khả năng tẩy tế bào chết, làm thông thoáng lỗ chân lông ở bề mặt và tái tạo, gom và đẩy cồi mụn hiệu quả. Bên cạnh đó, dưỡng chất này còn thẩm thấu và phục hồi hư tổn da ở cấp độ tế bào, tái tạo tế bào da mới, thu nhỏ kích thước lỗ chân lông và ngăn ngừa sẹo mụn.
Retinol dạng bôi có nồng độ thấp từ 0,25 đến 1,5% tùy thuộc vào tình trạng mụn và cơ địa làn da của mỗi người. Tốt nhất, bạn nên sử dụng các sản phẩm trị liệu, chăm sóc da chứa retinol khi có sự tham vấn của bác sĩ để tránh gặp phải các tác dụng không mong muốn như kích ứng da, mẩn đỏ, khô da, ngứa ngáy…
Thuốc bôi chứa Axit salicylic và Benzoyl peroxide
Đây là hai thành phần trị mụn điển hình trong các sản phẩm kê đơn hoặc sử dụng không kê đơn.
Axit salicylic hoạt động như một chất tẩy da chết, loại bỏ chất cặn và vi khuẩn khỏi lỗ chân lông, tránh tình trạng tắc nghẽn. Từ đó góp phần giảm mụn và thúc đẩy tăng tốc độ chữa lành mụn. Đối với mụn bọc sưng to, Axit salicylic thường được kê sử dụng bổ trợ bên cạnh các thành phần trị mụn khác để đạt được hiệu quả tối đa.
Thuốc kháng sinh dạng uống
Thuốc kháng sinh dạng uống theo đơn được chỉ định cho các trường hợp mụn viêm nặng. Thuốc có tác dụng ức chế, kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn P.acnes và giảm viêm đỏ, sưng tấy.
Thuốc kháng sinh đường uống trị mụn thường thấy là Doxycycline, Minocycline, Azithromycin…, chúng thường được sử dụng kết hợp các thành phần trị mụn như Benzoyl peroxide.
Thuốc uống trị mụn Isotretinoin
Thuốc Isotretinoin thường được dùng trong trường hợp mụn kháng kháng sinh, mụn nang, mụn bọc sưng to, mụn viêm mủ… Đây cũng là dẫn xuất của vitamin A nhưng có dược tính mạnh hơn nhiều so với retinoids thông thường.
Isotretinoin hoạt động làm giảm tiết bã nhờn, giảm viêm và nhanh làm khô cồi mụn. Tuy nhiên, đi kèm với hiệu quả trị mụn, Isotretinoin có tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ như khô da, khô môi, khô mắt, chóng mặt, chảy máu cam, tăng men gan, rối loạn kinh nguyệt… Không dùng Isotretinoin cho phụ nữ mang thai tránh nguy cơ dị tật thai nhi.
Thuốc điều hòa nội tiết
Để điều trị nguyên nhân làm gia tăng số lượng và mức độ nghiêm trọng của mụn bọc là rối loạn nội tiết, bạn có thể cần sử dụng đến một số loại thuốc giúp cân bằng nội tiết. Thuốc này có thể là thuốc tránh thai hoặc thuốc kháng androgen. Chúng có tác dụng điều hòa hormone trong cơ thể, giảm tiết dầu trên da từ đó giảm nguy cơ hình thành mụn.
Các phương pháp điều trị mụn bọc khác
Tiêm cortisone
Thuốc này được tiêm trực tiếp lên vết mụn giúp tiêu viêm nhanh, khiến mụn mềm và xẹp trong vài ngày. Phương pháp này thường được sử dụng đối với mụn viêm tấy sâu như mụn bọc. Mặt trái của nó là nguy cơ làm teo da dẫn đến hình thành sẹo lõm khi hết mụn.
Tiểu phẫu rạch mụn
Phương pháp này giúp lấy đi mủ trong ổ viêm giúp rút ngắn thời gian hồi phục đối với những trường hợp mụn mủ, mụn bọc sưng to. Sau khi trích mủ khỏi mụn, thông thường bạn sẽ được bác sĩ kê thêm thuốc kháng sinh để hỗ trợ trị mụn triệt để.
Công nghệ laser
Công nghệ lấy nhân mụn triệt để và phục hồi tổn thương da bằng laser rất phổ biến và được ưa chuộng bởi hiệu quả cao và an toàn, giảm nguy cơ sẹo mụn. Với các trường hợp mụn nặng như mụn trứng cá bọc, bạn có thể đến các cơ sở điều trị da liễu để được tư vấn trị mụn bằng công nghệ cao.
Mụn bọc sưng to có khiến bạn đau nhức, ám ảnh và ngại giao tiếp xã hội không? Hãy tham khảo và áp dụng các biện pháp điều trị mụn bọc chúng tôi đã chia sẻ ở trên để nhanh chóng đẩy lùi tình trạng này. Chúc bạn trị mụn thành công.